İnternetin en özgür ansiklopedisi Wikipedia’nın kurucusu ‘Jimbo’ lakaplı Jimmy Wales, İstanbul’daydı. Google’a rakip gösterilen yeni arama motoru ‘Wikia Search’ü anlattı. Esma Sultan Yalısı’ndaki ‘Altivi İle Sınırsız Dünyanın Liderleri’ seminerinin ilk konuğu, Jimmy Wales (41) oldu. Üzerinde ‘Wikipedia’ yazan tişörtüyle kürsüye çıkan Wales, alexa.com verilerine göre dünyanın en çok tıklanan 8. sitesi, Wikipedia’nın yaratıcısı. ‘Özgür ansiklopedi’
Wikipedia’nın felsefesi, ‘insana mal olmuş bilgilerin tamamına bedava erişim’ sağlamak. 12 kişilik ana ekibe ilaveten, dünyada 75 bin internet kullanıcısı, Wikipedia’ya düzenli olarak katkıda bulunuyor. 250 dilde, 9 milyonu aşkın başlıktan 2 milyonu İngilizce... Türkçe sayfaların sayısı ise 98 bin.
Peki bedava erişime ve reklam almamasına rağmen nasıl para kazanıyor? Wales’in cevabı şu: ‘Biz kâr amacı gütmeyen ve bağışlarla ayakta duran bir organizasyonuz. Reklam almaya kalkarsak, örneğin Ford’la ilgili sayfaya Ford banner’ı koysak inandırıcılığımız kalmaz.’
2001’de kurulduğundan beri Wikipedia’nın sadece bağışlarla büyüdüğüne inanmak zor... Wales, bu ‘global projesi’ni bir misyon olarak tanımlıyor. Güney Afrika, Hindistan gibi ülkelere gidip bizzat sosyal sorumluluk projeleri üstleniyor. Hatta laptop’una Bono ile sarmaş dolaş fotoğrafını duvar kağıdı yapmış!
GOOGLE’UN KÂBUSU MU?
10 gün önce hayata geçen ‘Wikia Search’ adındaki arama motoru ise bambaşka bir iş modeli üzerine kurulu: Burada gönül işi yok, Google’ın AdSense’ modeliyle reklam alınacak. En büyük destekçisi, proje için 10 milyon dolar veren Amazon.com. Eh, Fast Company dergisi Wales’i kapak yaparak ‘Google’ın en beter kabusu’ başlığını boşuna atmadı! Wikia Search’ü diğerlerinden ayıran özelliği, tıpkı Facebook’taki gibi oluşturulup, fotoğraf alışverişine de olanak tanıması. Wales’in ilk hedefi, arama motoru pazarının yüzde 5’i....
TARAFSIZLIĞI KORUYORUM
# İnsanların Wikipedia’ya para kazanmadan katkıda bulunma nedeni, eğlenceli olması.
# Wikipedia teknolojik değil, sosyal bir innovasyondur!
# Özgür içeriğin ve kullanıcı yorumlarının getirdiği riskleri göze aldık. Yazılanlar editoryal bir filtreden geçiriliyor. Ben insanların esasen iyi olduğuna inanıyorum.
# Google öncesi internet bir faciaydı. Wiki Search, Google’ı tehdit etmez.
# Tarafsızlığı korumak için ana prensiplerimiz var. Ama
Wikipedia’yı kullananların yüzde 40’ı içeriğe itiraz ediyor.
# Çin’de Wikipedia yasak. Bazı hükümetler, sayfaları bloke ettiriyor. Mesela
Tunus’ta kimi partilerle ilgili sayfalar görüntülenemiyor. Belki Türkiye’de
yeni yasayla birlikte böyle bir uygulama gündeme gelir
Cuma Şub. 15, 2008 11:37 am